Mapa - Muzeum Żydowskie w Nowym Jorku (Jewish Museum)

Muzeum Żydowskie w Nowym Jorku (Jewish Museum in New York City) – muzeum sztuki w Nowym Jorku, założone w 1904 roku. Jest najstarszym muzeum sztuki żydowskiej w Ameryce i jedną z najstarszych tego typu placówek na świecie. Od 1947 roku mieści się w budynku Felixa i Fridy Warburgów, zaprojektowanym przez C. P. H. Gilberta i wzniesionym latach 1906–1908. Kolekcja muzealna liczy około 30 tysięcy eksponatów: obrazów, rzeźb, grafik, fotografii, instalacji, artefaktów archeologicznych i judaików.

29 października 1982 roku budynek muzeum (Felix and Frieda Warburg House) został wpisany na listę National Register of Historic Places pod nr #82001207.

Początki Muzeum Żydowskiego związane są z Żydowskim Seminarium Teologicznym (Jewish Theological Seminary) oraz z osobami Felixa Warburga, jego teścia Jacoba Schiffa i szwagra Mortimera Schiffa, którzy odegrali ważną rolę w jego utworzeniu. Wszyscy trzej byli głęboko zaangażowani w działalność dobroczynną na rzecz Żydów. Jacob Schiff przyczynił się do założenia seminarium w 1886 roku i wszedł w skład jego pierwszego zarządu. Przekazał na potrzeby seminarium budynek przy West 123rd Street, w którym przez 30 lat prowadziło ono działalność. Mortimer Schiff z kolei przekazał 50 tysięcy dolarów na zakup biblioteki Eikana N. Adlera dla seminarium, przyczynił się również do poszerzenia jej zbiorów, dzięki czemu jej kolekcja żydowskich książek i rękopisów stała się największa na świecie. Muzeum Żydowskie zostało założone w 1904 roku bibliotece Żydowskiego Seminarium Teologicznego, w którym mieściło się przez ponad cztery dekady. Było ono pierwszą tego typu instytucją w Stanach Zjednoczonych i jednym z najstarszych, istniejących muzeów żydowskich na świecie. Warburg dokonał później licznych, kolejnych darowizn na rzecz muzeum. Także Schiffowie przekazali późniejszemu seminarium budynek na rogu Broadwayu i 122nd Street. W 1944 roku Frieda Schiff Warburg, wdowa Feliksie Warburgu, ofiarowała ich rodzinną rezydencję przy 1109 Fifth Avenue/92nd Street z przeznaczeniem na muzeum. Budynek, zaprojektowany w stylu francuskiego gotyku przez architekta C. P. H. Gilberta i ukończony w 1908 roku jest od 1947 roku siedzibą Muzeum. Pod koniec lat 50. i w latach 60. XX wieku muzeum przestało koncentrować się na kulturze żydowskiej, a stało się miejscem promocji awangardowej sztuki amerykańskiej. Wystawiło jako pierwsze muzeum prace tak znaczących artystów, jak Robert Rauschenberg, Jasper Johns i Philip Guston. Na początku lat 70. Muzeum powróciło do swojej pierwotnej misji, realizując serię ambitnych wystaw poświęconych żydowskim doświadczeniom i dziełom żydowskich artystów.

W 1959 roku obok Muzeum urządzono dziedziniec rzeźby, a w 1963 roku wzniesiono Albert A. List Building, aby zapewnić muzeum dodatkową przestrzeń na wystawy i działalność programową. W 1990 roku zrealizowano duży projekt rozbudowy i renowacji. Po jego ukończeniu w czerwcu 1993 roku powierzchnia wystawowa muzealnej galerii podwoiła się, doszła nowa przestrzeń dla realizacji programów edukacyjnych, zmodernizowano pomieszczenia publiczne, dodano też dwupoziomową wystawę kolekcjonerską Culture and Continuity: The Jewish Journey, poświęconą prezentacji historii żydowskiej kultury i tożsamości poprzez dzieła sztuki. Wystawa podzielona była na 4 działy: Forging an Identity, Interpreting a Tradition (ukazująca bogactwo i różnorodność żydowskich uroczystości na całym świecie, od codziennych rytuałów po najważniejsze święta), Confronting Modernity i Realizing a Future. Wystawa była prezentowana w latach 1993–2017. W 2018 roku zdecydowano się zastąpić ją inną prezentacją, Scenes from the Collection. Przeznaczono na nią całe trzecie piętro wystawiając blisko 600 dzieł, począwszy od antyków do sztuki współczesnej, z których wiele jest prezentowanych po raz pierwszy w Muzeum. Sztuka i przedmioty żydowskie zostały pokazane razem, potwierdzając uniwersalne wartości, które są wspólne dla ludzi wszystkich wyznań i ich tożsamości kulturowej. Zamiast jednej narracji, Scenes from the Collection została podzielona na 7 różnych sekcji, podkreślających różnorodność i głębię kolekcji. Każdy z nich ukazuje sposoby, w jakie prezentacja sztuki i historii kształtowana jest przez kontekst i perspektywę.